zondag 10 maart 2013

Weblogopdracht: Een vertaald Werk


                   Weblogopdracht 3
Inleiding
Het was weer eens tijd voor een nieuw boek om te lezen! Mijn vriendin komt toevallig uit Kroatië dus waarom zou ik niet een boek van een Kroatische schrijver/schrijfster kiezen? Ik heb nagevraagd of mijn vriendin misschien vertaald werk thuis had liggen, maar natuurlijk niet waarom zou je het hebben als je de taal spreekt?
 Ik ben toen op internet wat rond gaan zoeken en was al een hele tijd bekent met de mythe van ‘Baba Jaga dit boek leek mij dus een interessante keuze om te kijken hoe de schrijfster hiermee omgaat.

Het boek verteld het verhaal over de schrijfster zelf: Dubravka Ugrešić.  Ze gaat in 4 fases door het verhaal heen. In het eerste deel word er beschreven hoe lief oude vrouwtjes er op het eerste gezicht eruitzien en zijn , maar als je om je heen kijkt zijn ze overal! En dit blijkt een negatieve opmerking te zijn. Het tweede gaat over de wat ouder wordende moeder van de schrijfster  die haar naar haar geboortestad stuurt om de tegenwoordige omgeving met camera vast te leggen.
 Het derde deel betrekt een verhaal over drie oude vrouwen in een Tsjechisch kuuroord die meer met de mythe van baba Jaga gemeen te hebben dan gedacht. En tot slot het vierde deel waarin de oude mythe in verder verband wordt gelegd met de moderne tijd!


Thema
Verandering, met de jaren heen staat grotendeels centraal in het verhaal net als de mythe van Baba Jaga dat eigenlijkeen groter thema is. Hier een citaat over de verandering van de moeder van Ugresic:  (voorheen in de tekst werden er wijsheden verteld zoals reinheid is je halve gezondheid maar om het korter te maken begin ik hierbij)
‘Ze sprak uit cliches op een aparte, gewichtige manier uit. Ik denk dat ze daardoor het gevoel kreeg dat alles in orde was, dat alles in de wereld op zijn gewonde plek stond, dat ze alles onder controle had en nog zelf beslissingen kon nemen.’ (pag. 25) Bij dit tekst gedeelte praat de schrijfster over hoe haar moeder is veranderd. Vóór deze citaat werden de fysieke veranderingen vooral verteld en dit stukje gaat over het veranderende vocabulaire dat ouder worden met zich mee brengt.
De ene keer staat ze de sprookjesheld in de weg, de andere keer is ze een gulle geefster, meetal is zij een boze feeks, een enkele maal juist een lief en aardig vrouwtje. De meest interpretatoren geven Baba Jaga een plaats in de mythologische, wijdvertakte familie van oude, lelijke vrouwen die bepaalde vermogens bezitten – een type dat in de mythologie van bijna alles volkeren op deze wereld voorkomt.’ (pag. 263) Op dit punt word de herkomst en plaats van baba Jaga beschreven, deze citaat laat zien hoe zij meestal word weergeven en in de rest van de tekst word meer een verband gelegd met de moderne tijd.’


Belangrijkste personage en taalgebruik
Het belangrijkste personage is toch wel de schrijfster. Haar gedrag is volledig te begrijpen en ze komt zeer menselijk over, Het geeft je diepgang in het denken en doen tegenover anderen. En ik betrap me zelf ook op medeleven, vooral in het begin van het boek waarin ze de tragische verandering van haar moeder naar een oudere vrouw beschrijft. Dit deel ontroerde mij. De schrijfster word vooral vanuit het denken beschreven, haar uiterlijk komt niet geheel goed naar voren. De manier van omgaan met situaties over veranderende mensen vind ik mooi weergegeven. Ik denk vrijwel het zelfde ook al durf ik mijzelf niet te vergelijken met een literair genie zoals Ugresic. Misschien zou ik  wel vrienden met haar kunnen zijn, het lijkt mij een persoon waar ik veel van zou kunnen leren gezien haar levensverhaal in haar thuisland en met wat voor geleerdheid zij het verhaal naar voren brengt.

‘Beba werd inwendig plotseling boos op Kukla, en vervolgens ook op Pupa. Hoe had dat mens het toch voor elkaar gekregen hen hierheen mee te slepen en dan met al die narigheid te laten zitten? Waarom was ze er uitgerekend hier tussenuit geknepen zodat zij nu met zon hoop problemen opgescheept zaten?’ (pag.200)
Het taalgebruik is zeker niet moeilijk maar toch volwassen genoeg om het te volgen. Het gebruik van moeilijke woorden kan je er bijna niet in vinden, natuurlijk is het boek niet aan te raden aan een kind van acht omdat die zowel het verhaal als sommige woorden niet begrijpt. Het is een zeer duidelijk geschreven verhaal dat je soms even in jezelf laat nadenken, met gedurende het hele verhaal sterke duidelijke tekst. Een emotioneel verhaal.
Het boek zoals eerder verteld trekt je soms mee naar droevige momenten. Het veranderen van de moeder van de schrijfster deed mij ook echt wat, het is namelijk een persoonlijk stukje tekst. Het zette mij aan het denken hoe de tijd alles doet veranderen maar het mooie ook is dat het boek ons ook beweegt en steeds verder laat verbazen, elke kant die het plot maar neemt. Van Zagreb naar Tsjechië je word overal naar toe gesleept en het blijft je boeien. Je wilt namelijk weten hoe het verder loopt en wat de schrijfster nu weer doet met de situatie en het verband met Baba Jaga in de hedendaagse cultuur weet te leggen.

Leer
Wat ik uit het boek haal is dat alles met maar genoeg fantasie gelinkt kan worden aan iets anders. Al het goed uitziende kan van binnen slecht zijn en alles heeft twee kanten. (elk negatieve heeft zijn positieve en elk positieve zo zijn negatieve)
Het eerste boek wat ik heb gelezen heeft totaal geen enige connectie met ‘Baba Jaga legde een ei’. Helemaal niks komt overeen en het verschil is groots en op te merken. Het tweede boek “De donkere kamer van Damocles” Heeft echter wel een verband. Het gaat over een personage dat helemaal tegen de wereld gericht is en in zijn eigen leven en verhaal van alles meemaakt en hoe diegene er mee omgaat en hoe er over dingen nagedacht wordt. (ook hebben ze beide veel diepgang en word er in detail van alles beschreven) Toch heb ik in mijn boekverslag vooral beroep gedaan op het ‘eerste deel’ van het verhaal omdat die mij het meest aangreep en op mijn gevoel werkte.

Tot slot nog twee open vragen: ‘Hoe ga jijzelf om met het veranderen in uiterlijk en doen en laten van mensen?’

‘Wat vind je er van dat al het goede het kwaad kan bezitten, zoals oude lieve vrouwtjes eigenlijk boze heksen kunnen zijn?